Giriş
Kabala’nın
ezoterik tarihi, gerilere doğru gidildiğinde
Hermetizm'e ve Yeni Platonculuğa
kadar uzanır. Kabala’da köken olarak etkin
Hermetik ve Yeni
Platoncu etkilere rastlanır. Kabala
İbranice'den gelmektedir ve genel
olarak dilimize "gelenek"
veya "alınan sözlü gelenek"
olarak çevrilmiştir. Yahudi ruhsal öğretisinin ve felsefesinin
batını/içrek/ ezoterik yönünü
anlatır. Dışrak olarak bilinen yazılı kural, kanun ve
törenlere daha içsel yani ezoterik
bir derinlik kazandırmayı amaçlar.
"Kabala" sözcüğü, 12. veya
13. asırlarda Yahudi felsefesinin mistik düşünce ve
uygulamaları olarak kullanılmaya başlandı. Yani daha açıkçası,
aşağı yukarı o tarihlerde, Hayat Ağacı ve
Sefirot kavramları ile Kabala
belirmeye başladı. Bu ruhsal öğretinin de, Hayat
Ağacının da daha eski gelenek ve uygulamalarda çok daha eski
kökenleri elbette vardı. Birçok Kabala ekolleri, Hıristiyan
dünyasına da uyarlandı, ayrıca başka mistik,
teozofik
ve ezoterik hareketlere de ışık tuttuğu bilinmektedir.
13. asır Kabala felsefe ve
ritüellerinin etüdünde başlatıcı olarak önemli bir isim olan
Kör İshak, sadece İbrani değil, aynı zamanda erken Grek ve
Hıristiyan Gnostik metinleri ve
ayrıca Basralı Sufi tarikatı olan
İhvan-üs-Safâ
adıyla
anılan
“Beyaz
Saf Kardeşlik Örgütü”
nün
çalışmalarını da inceledi. Bu kişi o zamanların önemli
"Provencal"
okullarının başındaydı.
Diğer önemli bir eleman
da 14. asır İspanyol alimi
Saragossalı
Abraham Abulafia
idi. Abulafia Orta Doğu ve Kuzey
Afrika'da uzun yıllar yolculuklar yaptı ve yoga teknikleri
andıran bazı beden duruşları, nefes uygulamaları ve ritmik,
uygulamaya yönelik dualarla geri döndü. Bunları yeni bir
Kabalistik yapı içinde ruhsal
öğretiyi almak isteyenlere öğretti.
Avrupa’nın, karanlık
çağın sancılarını yaşadığı bu dönemde, insan bilincinde büyük
sıçramaların olduğunu söylemekte yarar vardır. Avrupa'da
Pirene Dağlarının kuzeyinde yaşanan cehalet ve hoşgörüsüzlüğe
rağmen, o sıralarda Arap hakimiyetinde
olan İspanya'da dinler arası hoşgörü yaşanıyordu.
Hıristiyanlar ve Müslümanlar Orta Doğu ve İspanya'nın kontrolü
için savaşırken, Yahudi entelektüeller Arap İmparatorluğunda
güç ve mevki ediniyorlardı.
Ortaçağ Yahudiliğinin bu
"Altın Çağı" Arap hakimiyetinde
İspanya'da doruk noktasına ulaştı ve Eski Ahit'tin
Peygamberleri döneminden beri en engin Yahudi Mistik
filozofları ortaya çıktı. Klasik Yahudi metinlerin önde gelen
tefsircisi Moses ben
Maimon,
Solomon ben-Gabirol ve
Sefer Zohar'ın yazarı veya
muhtemelen derleyicisi Cordoba'lı
Musa bu dönemin önemli kişileriydi.
Zohar Aydınlık
Kitabı
Moses ben Maimon
Sefer Yetzirah Oluşum Kitabı
Zohar/
Aydınlık Kitabı, Sefer Yetzirah/Oluşum
Kitabı birlikte tüm Kabalistik
öğretinin, meditasyon ve ritüelinin
temelini oluştur. Kutsal Kitaplar üzerinde yorumları Batı
Mistisizm öğrencileri yani Batı teozofisi
ve ezoterik çalışmaları için de
derin bir bilgelik hazinesidir. Kabala'nın Batı tarihinin en
güçlü ve etkili mistik felsefelerden biri haline gelmesinin
nedeni İspanya'da, özellikle Catalonia
bölgesinde ve Güney Fransa'da Provencal
bölgesindeki bu faaliyetlerden
ötürüdür.
KABALA YAZILARIMIZ İÇİN
KAYNAKÇA:
Gizli Öğreticilik , Ergün Arıkdal,Ruh ve Madde Yayınları ,
İstanbul , 1997 |
Ezoterik-Batıni Doktrinler Tarihi , Cihangir Gener, Gece
Kitapları , Ankara , 1994 |
Okültizm , Tarih Boyunca Gizli Bilimler, Reşat Güner,Ege
Meta Yayınları, İzmir,1996 |
Kabala - Yahudi Mistiğin Yolu (Kabbalah - The Way of the
Jewish Mystic), Epstein, Perle. Boston, 1988 |
Kabala’dan Temel Öğretiler, Gershom Scholem, Dharma
Yayınları, 2006 |
Felsefe Ansiklopedisi, Cemil Sena Ongun, İstanbul, 1982 |
Felsefe Sözlüğü, Orhan Hançerlioğlu, İstanbul,1982 |
Tasavvuf Tarihi, Cavit Sunar, Ankara Üni. İlahiyat Fakül.
Yayın. 1975 |
Dünya İnançları Sözlüğü, Orhan Hançerlioğlu, Remzi
Yayın.İstanbul,1993 |
Tasavvuf Felsefesi, Cavit Sunar, Ankara Üni. İlahiyat
Fakül. Yayın. 1975 |
Gizli örgütler, Atilla Tokatlı, Hürriyet Yayınları,1979 |
Gizli Cemiyetler, Serge Hutin, Anıl Yayın, İstanbul,1965 |
|