PANSOPHİA
(EVRENSEL FELSEFE)
Hıristiyan Kabalası başından beri Hermetik okullardan ortaya
çıkan Hermetik veya Simya Kabalası adını verdiğimiz ruhsal
öğretiye uzanan bir akıma dönüşme eğilimi gösterdi. Hermetik
felsefenin amacı insanoğlunun tüm önceki öğretilerinin,
özellikle
“Kadim
Bilgelik Öğretileri”nin,
bir başka deyişle
“Sophia’nın-Bilginin”
yeni bir sentezini çıkarmak ve onu tek bir evrensel felsefe
“Pansophia”
olarak sunmaktı.
Pansophia kavramını daha iyi anlamak için
Evrensel Bilginin bilimi olarak kabul edilen felsefenin
etimolojik kökeni hakkında küçük bir açıklama yapmak yararlı
olacaktır. Felsefe; hikmet, ilim Yu. Filosofia, Fr.Philosophie,
Al.Philosophie, İng Philosophy, İt. Filosofia olarak
adlandırılır. Etimolojik olarak felsefe deyimi Yu.sevgi
anlamına gelen philia deyimi ile bilgi anlamına gelen Yu.
sophia deyiminden oluşur ve
‘Bilgi
Sevgisi’
anlamını
taşır. Bütün dillere Latince (eski yunanca) aracılığıyla
geçmiştir. Bu felsefe batıda, dört esas ve uygulama akımının
senteziydi. Bu dört akım veya daha doğrusu ezoterik okulun
adları ve sıralamaları şöyle;
-
Hermetik Öğreti,
-
Yeni Platoncu (Pitagoras)
felsefesi,
-
Yahudi Kabalası,
-
Gnostisizm, olarak
bilinir.
Evrensel
felsefe ya da bilgiler, öğretiler arasında bir bütünlük yani
Birlik- Pansophia,
olduğunu
fark eden hermetikler, bilgileri bir arada yeni bir anlayışta
sunma isteklerinde haklı idiler. Ama bilgilerin insanlığa
çeşitli kademelerde dağılışı ve evrim farklılıkları nedeniyle
bu tür bir birliğe ulaşamadılar ancak bireysel yol açıktı.
Pansophia adı altında bir bütün oluşturulamadı aksine birey
için giderek ciddileşen araştırmalar, çalışmalar gerekmeydi;
henüz hepsinin kökendeki birliğine nüfuz edecek bir anlayış,
etkinlik ve yaygınlaşma bir türlü söz konusu olamamaktaydı. Bu
yüzden hermetiklerin bu isteği de iyi niyetli bir dilek olarak
kaldı.
Hatta,
Pansophia ’nın gerçekleşmesi dileğiyle, simya sembol ve
motiflerinin Hıristiyan Kabalasına eklenmesi 16. YY. da
başladı. Bu hareketin öncüleri arasında Francis Bacon, Elias
Ashmole, Thomas Vaughan ve Robert Fludd var idi. Bilgi
Avrupa’ya gelince, Blaise de Vigenere, Heinrich Khunrath,
geleneksel Yahudi Kabala öğretilerinden tam anlamıyla
uzaklaşıp ayrı bir teozofik sistemi kurma eğilimlerinin tipik
örneklerini sundular. 18. asrın ortalarına doğru, bu yol
ayrımı, F.C. Oetinger'in eserlerinde, ve Georg von Welling'in
yazdığı eserlere açıkça görüldü. Ayrıca masonik derece, sınıf,
rit ve örgütlerde Hıristiyan Kabala’sı iyice yayıldı.
1880'li
yıllarda günümüz
"New
Age Hareketi"
nin ilk temelleri atılmaya başlandı ve
bu New Age hareketi çığ gibi büyüyerek günümüze ulaştı. Bu
faaliyetlerde başrol oynayan, Gerard Encausse veya eski
Mısırlı şifa rehberinden aldığı popüler lakabıyla daha çok
tanınan
"Papus"
idi. Papus, Augustine Chaboseau, Stanislas de Guaita, Yvon
Leloup, Charles Bartlet, Josepin Peladan ve Fransız
okültizminde tüm etkin kişilerle birlikte Saint Martin ve
Martinez Pasguales öğretilerini yeni bir Kabalistik çerçevede
sürdürmek üzere daha sonra üçe indirilen yedi dereceli
Martinist Order'i (Cemiyeti) kurdu. Kısa bir süre sonra
"Kabalistik Gül Haç Cemiyeti"
de kuruldu ve birkaç yılda kurucular arasında bölünmelerden
dolayı çoğu günümüze dek devam eden bir düzine cemiyet ortaya
çıktı.
Ancak
1914 yıllıda rekabet, egoizm ve kendi başına buyruk olmak
Avrupa mistik, teozofik ve ezoterik hareketlerine yepyeni bir
boyut kazandıracaktı. İngiltere'de özellikle Altın Şafak
Hermetik Cemiyeti ve Societas Rosicruciana /Gülhaç Cemiyeti,
Rusya'da ve Almanya'daki ayrıca Amerika Birleşik
Devletlerindeki benzeri hareketlerle birlikte bu dönemde
yaratılan, dünya çapında inisiyeler ve localar ağı iki dünya
savaşında ve 1920 ve 30'larda Avrupa'nın çoğunu saran
totaliter rejimler tarafından neredeyse tamamen yok edildi.
Çünkü her çıkışın bir inişi vardı ve bilgilerin insan egosu
tarafından dejenere edilmesine henüz hiçbir çare bulunamamıştı
ve çareler evrensel bir aklın düzeni içinde kendi kendilerine
gelişiyor, dönemler açılıyor, dönemler kapanıyordu.
Düşmanlarına ve rağmen, Batı ezoterizminin can damarı Kabala,
Hermetizm ve Ezoterizm dejenere edilmemiş uygulamaları ve
kaynaktaki temel bilgileri ile ayakta kalmakta ve
gelişmektedir. Özellikle Ezoterizm ve Kabala, günümüzde olumlu
ve olumsuz uygulamaları ile birlikte hiç bir zaman olmadığı
kadar ilgi görmekte ve gerçek bilgi arayıcılarına ışık tutmaya
devam etmektedir. Elbette her dönem olduğu gibi bu dönemde
bilgileri dejenere edenler çıkacaktır, artık bu dejenerasyonu
ayıklamak bizzat araştırıcının sağduyusuna, ölçüp biçip tartma
yeteneğine ve vicdan kriterlerine bağlıdır. Bilgiyi ve
uygulamalarını akıl-vicdan terazisinden geçirmeden kabul
etmek, bir otobanda çok dikkatsizce şerit değiştirmeye benzer
ve çok tehlikelidir, kazalara neden olabilir özellikle mistik,
ezoterik ve gizem konularıyla ilgilenmek isteyenlerin
araştırmalar konusunda çok hassas ve dikkatli davranmalarında
büyük yarar vardır. Elde ettikleri bilgilerin günümüze kadar
gelmiş olan evrensel ilke prensiplere uygunluğunu kontrol
etmelerinde yarar vardır çünkü bu bilgiler ancak bize
yol gösterici olarak gönderilmiş kitaplarımızın satır
aralarını açabilirler ama temel ilkeleri asla değiştiremezler
ve kendi isteklerine göre yenileyemezler. Temel ilkelerde
sapmalar gösteren gruplara karşı dikkatli olmakta her zaman
yarar vardır. Bu temel ilkelere de günümüzün modern insanı her
istediği zaman ulaşabilir, inceleyebilir ve bilgisini
derinleştirebilir. Sadece Internet ağı bile böyle bir
araştırma için giriş olarak yeterlidir, gerisi de bireysel
gelişim için yine bireye ait uygulamalar içerir.
Milenyumun içinde ilerlerken, geçmiş tarihe, geçmiş
felsefelere, kadim bilgelik okullarının bilgilerine
baktığımızda hep aynı dilek ve temenni ile karşılaşırız.
Dünyanın
“Aslına
Özüne, Işığın Kaynağına Dönmesi
Dileği”,
bir başka deyişle
"Tanrının
Krallığı"
nın inmesi dileği Kabala'nın özündeki temel istek olduğu gibi
tüm ciddi araştırmacı ve uygulamacıların da temel dileğidir.
Biz
Astroset olarak, mevcut bilgileri inceleyerek onlardan
çeşitli anlayışlar çıkarmamız daha doğrusu yüreğimizde,
aklımızda bir çeşit
“Pansophia,
Evrensel Bilgelik, Evrensel Bakış”
oluşturmamız için tüm bu bilgileri incelemenin yararlarına
sürekli değiniyoruz. Her duyduğuna inanmamak, karşılaştırma
yapabilmek yine bilgiyle mümkündür. Elinizde, dağarcığınızda
başka bilgiler ve kültürlerin izleri yoksa, art niyetli okült
ve spiritüel araştırmacıların kandırmaca bilgilerine inanmanız
kolaylaşır ki, günümüzde en büyük tehlikeyi de; kökeni, aslı,
astarı olmayan bu düzmece evrensel bilgiler oluşturmakta,
kafaları karıştırmakta, insanların inançlarını, duygularını
alt-üst etmekte, onlara anlamsız yere her şeyi istedikleri
gibi yapabileceklerini anlatmaya çalışmaktadır yani bizi bu
zor günlere getiren tüketim toplumunun ilkelerini, iste senin
de olsun ama ne pahasına diye sorma tarzındaki sapkın
görüşleri ruhsal öğreti adı altında insanlara pazarlamaya
çalışan sahtekarların sayısı da hiç az değildir.
Hermetik
ve Yeni Platoncu etkiler taşıyan Kabala öğretisinin temelinde,
Yahudiliğin
ezoterik ve
teozofik yorumu
vardır, içsel bir yolculuğu yani inisiyasyonu işaret eden;
kutsal simgeleri, evrenin doğasını ve insanın kaderini Yahudi
terimleriyle açıklayan ruhsal bir öğretidir. Kabala’yı
incelemeye devam ediyoruz...
|