Tüm ezoterik ve teozofik
öğretilerde Kabala’ya benzer anlatımlar vardır. Bilgi iniş
kaynağının kökeni olarak tek bir noktadan olduğu için her
kavmin bilgiyi kendine göre yorumlarının olması, evrensel
bilgilerin çeşitli kalıplardaki ve renklerdeki birliğini,
tekliğini görmek açısından da eşsiz bir fırsat sunmaktadır
bizlere. Bilginin 10 katmanda açılışına Kabala’da Sefirot
denmektedir. Sefirot, 10 emir olarak da Kutsal Kitaplarda emir
olarak bildirilen bilgilerin ezoterik karşılığıdır. Kabala,
İçrek, Batıni
ya da kısaca Ezoterik
açılımlar içerir. Kabala, 10 kutsal sözün öğretiye uygun
teozofik yani tanrıbilime uygun açıklamalarını yapar.
Sefirah
sözcüğünün hiçbir dilde tam karşılığı yoktur, bunun kökü
cipher ve
saphire
sözcüklerine dayanır. Bazıları Sefirot’u kutsal güçler ve
kutsal akımlar olarak görür, bazıları da kutsal yönetimin alet
ve araçları olarak niteler. Mistikler ise bunları Tanrının on
yüzü, eli ve hatta elbiseleri olarak ifade ederler. Sefirot
arasındaki ilişki üç kapalı kutsal prensip tarafından
yürütülür.
Bunlar yani
Zahzarot;
İlk isteğin
gizli parlaklığı,
Merhamet ve Adalet' tir. İstek
dengeyi sağlar, Merhamet genişletir ve Adalet yayılmanın
akışındaki dengeyi kurar, bazen de akışı zorlar. Böylece
Sefirot sembolünün anlatmak istediği 10 kutsal davranışın
kesin örnekler şeklinde organize edilmesi mümkün olur.
Dördüncü
olarak söylenen örnekse,
her şeyin ortaya çıkmaya
dayandığının modelidir. Yokluktan varlığa geçiş sonra tekrar
yokluğa dönüş paradigması tüm ezoterik ve inisiyatik
öğretilerde sık rastlanan bir paradigmadır ve araştırıcının da
esnek bir zihne sahip olması şartını gerektirir. Kozmoloji ve
teozofi ile ilgilenmek isteyenler, karşıt görüş gibi gözüken
görüşlere, iç içe geçmiş sembolleri çözmeye yatkın bir zihne
sahip olmalıdırlar.
Her
şeyin ortaya çıkmaya dayanması modeli, Kabala’da Tanrı'nın
imajı olarak adlandırılır, fakat genellikle bu imaj
hayat ağacı
olarak
bilinir. Her sefirah, dönüşte bir zahzarot’un bölgesel
etkisiyle yayılır, bu nedenle 10 sefirah’ı açığa çıkaran akım, şimşek çakması
gibi zig zag
şeklinde görüntü verir. Merkez noktadan denge, sağ yöne
genişleme ve sol yöne zorlama olduğu kabul edilir. Bu yüzden
Zahzarot, hayat ağacındaki diyagramda dikey sıralamayı
yükseltir ki bunlar
sütunlar olarak bilinirler. Eşitlikten zarafet,
istek olarak merkezde; merhametten aktif güç genişlemesi
olarak sağda; sertlikten dolayı ise solda tezahür eder.
Karşılıklı ilişkiler dördüncüyü ağaca, tüm varoluşun altına
koyarlar; ve böylece sefirotun özellikleri bilginin dallarında
zaman dilimleri olarak görülürler. Bunların ana tanımı
Tanrının sıfatları gibi olduğu halde, insan
deneyimlemelerinin, genişlemesinin, büyümenin zaman dilimleri
olarak da tanımlanabilirler, çünkü biz Tanrının kendi imajında
yer bulan yansımalarız. İyi yansıma yapabilmek için de
Sefirot’un 10 açılım kuralını her zaman uyguluyor
olmalıyız. İnsanın gelişmesi metodu Kabala'da sıkça geçer ve
saf soyutlukların açıklanamadığı metafizik alanlarda bu
sembolik dile rahatlıkla başvurulur. Boşluğun
ucundaki ilk sefirah İbranice
Keter (taç) olarak
adlandırılır ve bu açığa çıkma; olmuşu, olanı ve olacağı
kapsar. Burası ilk yayılmanın ve son dönüşün yeridir. Kutsal
sıfatının doğası gereği Tanrının adı olarak belirtilir ki bu
geleneksel olarak
"Ben
Benim" şeklinde ifade edilir. Işık huzmesi dengenin
bu noktasından yayılır, merhametin etkisi altında, güç ve
genişleme ikinci sefirahı açığa çıkarır, bu da
Hokhmah'dır.(akıl,
hikmet, bilgelik) Kutsallık ve insan aklının aktifliği, öz
bilgisi insanoğlu tarafından deha, ilham veya vahiy olarak
nitelenir.
Üçüncü
sefirah güç, şekil ve eylemsizliğin açığa çıktığı
Binah'dır
(anlayış). Bu pasif, yansıtıcı ve kavrama kapasitesi olan
akıldır. İnsanda sağduyu ve gelenek içinde açığa çıkar. Binah
solda olup güç sütununun başında bulunur, Keter’in altındaki
denge sütununa temas eder, ağaçtaki bu noktada denge kesindir.
Bu nokta Ruah Ha Kodesh'tir,
kutsal ruh olarak 3 yüksek sefirah’ın altını örter,
ortaya,
açığa çıkmamış olarak fakat açılmanın içinde yer alır.
Ağaçta sefirah olmayan
Daat (vahiy) ile işaretlenmiştir. Mutlaklık direkt
olarak varoluşun içine girer. İnsanoğluna göre Daat, Tanrıdan
başka bir yerden gelmeyen bilgidir. Daat sadece görünmekle
kalmaz aynı zamanda bilinir de. Bu bilinme, Binah’tan gelen
derin düşünmekten, yani aklın açığa çıkmasından bu yönüyle
farklıdır. Yüksek sefirahların çocuğudur, yalnızca gözetlemek
değil aynı zamanda olmak'tır.
Işık
Daat’ın hemen altından merhametin sütununa girer ve tekrar
gücün sütununa döner ve bir sefırot çift olarak tanımlanır. Bu
katta duygular hakimdir ve yüksek aklın farkıdır. Aktif ve iç
duygunun Sefira’sı
Hesed
(merhamet), pasif veya dış duygunun Sefira’sı
Gevurah'dır.
(adalet)
Bu
sefirahların tamamlayıcı özellikleri olarak da Hesed ’de aşk,
hoşgörü, cömertlik ve Gevurah ’da disiplin ve ayırdetme
özellikleri olduğu söylenebilir. Bu duyguların egemen olduğu
aşamada, karşıt sefirotik prensiplerin operasyonu sırasında
yönlerden birine ağırlık verilmesi ile günlük yaşantıda
kendini açığa vurur, her insanın yaşamında buna göre hüküm/ Gevurah veya merhametin Hesed etkisi izlenebilir. Parlak ışık,
merhametin Hesed’in geniş hoşgörülü yönteminden hükmün
Gevurah’ın yapıcı yöntemine girer ve tekrar dönerek aşağı
dereceye geçer, burası
denge'nin sütunudur. Burada merkezi sefirah olan
Tiferet
; güzellik,
süs, ziynet vardır. Bu ağacın kalbidir ve direkt olarak
merhamet ve güç sütununun tüm sefirahlarıyla ilişkilidir.
Merkezdeki Tiferet kalplerin kalbidir. Merhamet ve hüküm ile
birlikte, kutsal ruhun üçlemesini oluşturan
merhamet-hüküm-ruh
(güzellik), yüksek sefirahlar olan hikmet ve anlayışla
birlikte Tanrısal Ruhun
büyük üçlemesini yaparlar ve bu üçlemenin ortasında da
Ruah Ha Kodesh
vardır. İnsan psikolojisinde Tiferet
"kendi" dir,
şahsın çekirdeği, esasıdır. Ancak bu, günlük benliğin
arkasındaki Ben’dir. Adalet (Gevurah), Merhamet (Hesed),
Anlayış (Binah) ve Hikmet (Hokhmah) yüksek merkezlerinin
genelde pek farkında olunamayan etkilerini odaklar.
Tiferet’in (güzellik) altından, parlak ışık ile tamamlayıcı
özellikler ortaya çıkar. Bunlar da merhamet ve güç
sütunlarında en alttadır. Aktif genişleyici taraf
Nezah (zafer),
pasif ve sıkıştırılmış taraf ise
Hod 'dur (ihtişam).
Geleneksel olarak bu özelliklerin İbrani isimleri zafer ve
parlaklık (görkem) olarak tercüme edilir. Bu kutsal değerler
Tanrının misafirleri rolünü üstlenirler ve kutsal isteği
yapmak üzere gönderilirler. İnsanda
vital-psiko-biyolojik
olaylar olarak görülür. Bunlar aktiflik, içgüdü ve atılganlık
Nezah (sonsuzluk) veya pasiflik bilme ve kontroldür Hod.
(yansıma) Denge
sütununda ve bu iki pratik sefirotun arasında ve altında
Yesod
(temel,
asıl) vardır. Peş peşe giden diğer sefirotlar gibi o da daha
öncekileri kapsar ve bundan dolayı birçok özelliklere sahip
bir komplekstir. İlki üretken oluşudur. Görüleceği gibi bu
noktadan itibaren ağacın devamı (gelecek ağaç) ortaya çıkar.
İkinci
olarak geri dönüşlüdür (yansıma) ve burada doğrudan Tiferet’in
(güzellik) altındadır. Resmin resmi (imajın imajı) olarak
kavranabilir ve ağaç
kendini görür, Yesod asıl ayna içindeki aynadır. Bu
iki tamamlayıcı görev şunu ifade eder: Onun temeli (kaynağı)
saf ve sağlam olmalıdır, bundan dolayıdır ki seksüel saflığın
(temizliğin) iç manası bu sefirah ile bağlantılıdır.
Bizde ise Ego
ve Şuur’un alt
bölümüne tekabül eder, burada biz kendimizi görürüz. Bir
insanın kendi gerçek değerlerini diğer insanlara
gösterebilmesi ancak Tiferet’e projekte olmasıyla olanaklıdır.
Dünya hakkındaki idraklerimizin çoğunluğu ve irade-istek ile
ilgili aletlerin çoğunluğu burada yerini alır.
En
alttaki sefırah
Malkut
(krallık), Keter’in (taç) tamamlayıcısıdır. Burada parlayan
ışık yere iner ve Tanrının
madde içindeki varlığı olan
Şehina’yı tesis
eder. Ağaç tamamlanmıştır. Kök, gövde, dallar ve meyve, ağacın
varlığa ulaşmasını sağlar veya irade, akıl, kalp, vücut veya
tanrısal istek, tanrısal akıl, tanrısal kalp ve tanrısal vücut
olarak da ifade edilebilir. Dört unsur yani toprak, su, hava
ve ateş insan bedeninde de bulunmaktadır ki bunlar aynı
zamanda Malkut’un dört katmanıdır; katılar, sıvılar, gazlar,
ve radyasyonlar olarak, işte bizi canlı tutan bunların
birbiriyle reaksiyonlarıdır.
Buraya
kadar Sefirot’un genel temasını ana hatları ile incelemiş
bulunuyoruz. Daha detaylı bilgi için kaynak kitaplardan
yararlanmakta fayda vardır. Sefırot’un üçü aktif olan sağ
taraftaki Merhamet sütununda, diğer üçü pasif olan sol
taraftaki Güç sütununda ve diğer dördü (sefırah olmayan Daat
da dahil olmak üzere) merkezdeki Denge ve Zarafet sütununda
yer alır. Bunların ilişkileri zigzag şeklinde ya da daha
gerçekçi olarak 22 alanda gösterilir, bunlar üçlülerin
oluşturduğu üçgenler (konfigürasyon) şeklinde
konumlandırılabilir. |