|
Dans etmek insanın bedensel ifade
şeklidir, denebilir. Ancak, kadim toplumlarda dans eğlenmek
için değil, kutsal bir merasimin içeriğinde, tapınmanın bir
türü olarak gelişmiştir.
En kadim şeklini Asya şamanlarının
davul veya tef eşliğinde transa geçerken uygulayıp ürettikleri
hareketlerde görüyoruz. Alttaki resmin solunda kollarını göğe
doğru yükselterek dans eden üç kişi görülüyor. Bu toprak kap
parçasındaki kabartma Urfa ilimize yakın olan
Nevali Çori
kazılarında bulunmuştur. Tüm bölge kadim Neolitik kültürün
(yaklaşık M.Ö. 10,000 yıl)
izlerini taşır.
Sağdaki resim ise yine Neolitik döneme ait
İran’da bulunmuş bir çömlek parçasının görüntüsüdür. Soldaki
resmin kaynağı:
(12,000
Yıl Önce Neolitik dönem, Yapı Kredi Bankası yayını, sayfa 26)
ve sağdaki resmin kaynağı:
(İnternational
Herald Tribune gazetesi, 1 Mart 2001)
Her iki resimde kollarını
havaya doğru yükselten insanların gök ve güneş kültü ile
ilgili bir ayine katıldıklarını söyleyebiliriz. Sağda görülen
güneş simgeleri bu görüşe destek verirken Anadolu halk
danslarının da kökenine inmiş bulunuyoruz.
Altta görülen kap Çin’in Neolitik
döneminden kalma olup 1973 yılında Qinghai eyaletindeki bir
kazıda bulunmuştur. Kabın iç cidarında el-ele tutuşarak bir
güneş simgesi etrafında dans eden 15 kişi bulunuyor. Yan
tarafa doğru uzayan başlıkları ve kamaları ile bu insanların
Karadeniz horonu tepen gençlere olan benzerlikleri çarpıcıdır.
(Kaynak: A Journey İnto
China’s Antiquity, Pekin Müzesi yayını, sayfa 95)
 
Günümüzde halen güneş
kültünden türeyen şaman (Kam) geleneğini sürdüren kültürler
bulunmaktadır.
|
 |
Solda Orta-Asyalı (Tuva Türk’ü) kamın ayini ve üstte bir İnka
dokumasındaki insan motifleri görülüyor. Başlık şekillerindeki
ve kıyafetlerdeki ortak özellikler kadim bir kök kültüre
işaret etmektedirler.
|
|